Katalizör Çeşitleri

Katalizör olarak çok çeşitli kimyasallar kullanılabilir. Hidroliz ve dehidrasyon gibi su içeren kimyasal reaksiyonlar için proton asitler yaygın olarak kullanılır. Katalizör olarak kullanılan katılar arasında zeolitler, alümina, grafitik karbon ve nanopartiküller bulunur.

Geçiş metalleri (örn. nikel) çoğunlukla redoks reaksiyonlarını katalize etmek için kullanılır. Organik sentez reaksiyonları, soylu metaller veya platin, altın, paladyum, iridyum, rutenyum veya radyum gibi ‘geç geçiş metalleri’ kullanılarak katalize edilebilir.

İki ana katalizör kategorisi heterojen katalizörler ve homojen katalizörlerdir. Enzimler veya biyokatalizörler ayrı bir grup olarak veya iki ana gruptan birine ait olarak görülebilir.

Heterojen katalizörler, katalize edilen reaksiyondan farklı bir fazda mevcut olanlardır. Örneğin katı katalizörler, bir sıvı ve/veya gaz karışımındaki bir reaksiyonu katalize eder. Yüzey alanı bu tür katalizörlerin çalışması için kritiktir. Homojen katalizörler ise kimyasal reaksiyondaki reaktantlarla aynı fazda bulunur. Organometalik katalizörler bir tür homojen katalizördür.

Enzimler, protein bazlı katalizörlerdir. Bunlar bir tür biyokatalizördür. Çözünebilir enzimler homojen katalizörlerken, zara bağlı enzimler heterojen katalizörlerdir. Biyokataliz, akrilamid ve yüksek fruktozlu mısır şurubunun ticari sentezi için kullanılır.

Yıldırımlar Katalizör